İçgörüsel Öğrenme

(Kavrayış Yoluyla / Sezgisel Öğrenme)

Gestalt psikologlarından Köhler tarafından ortaya konmuştur. Köhler’e göre içgörüsel öğrenme ilişkilerin fark edilmesi ile gerçekleşir. Organizma bir problemle baş başa kaldığında, problemin çözümüyle ilgili ilişkiler fark ederek çözümü birden bulmakta ve içgörüsel öğrenme gerçekleşmektedir.

İçgörüsel öğrenme bir bilişse öğrenme türüdür. Çözüm bireyin kendisi tarafından bulunur. Bu nedenle etkili ve kalıcıdır.

İçgörüsel öğrenmede üç aşama bulunur:

Ön çözüm dönemi: Birey zihinsel deneme-yanılmalar yaparak olası çözümleri düşünür, gözden geçirir, ipuçlarını kullanır, gerekirse eski öğrenmelerini kullanarak karşılaştırmalar yapar.

Hah! Anı: İpuçları ve problemi oluşturan öğeler arasındaki ilişkiler birdenbire fark edilir ve problemin nasıl çözüleceği anlaşılır.

Çözüm Dönemi: Bulunan çözüm performansa dökülür.

Köhler içgörüsel öğrenmeyle ilgili deneylerini maymunlar üzerinde yapmıştır. Bunun için büyük kafesler hazırlamış, kafesin tavanına doğrudan ulaşılamayacak biçimde bir muzz yerleştirmiştir. Kafesin içine de çeşitli çubuklar ve sandıklar koymuştur.

Daha sonra aç bıraktığı şempanzeleri kafese almış ve onları gözlemeye başlamıştır.

Bazı şempanzeler muzu almayı başaramazken bir tanesi sandıkları üst üste koyarak bir diğeri ise bir sandığın üzerine çıkarak muzu almayı başarmıştır.

Sultan adı verilen bir şempanze iki çubuğu eline almış ve bir süre çubukları inceledikten sonra bunların birbirine eklenebildiğini fark etmiş ve çubukları birbirine ekleyerek daha uzun bir çubuk elde etmiş, muzu bununla dürtükleyerek düşürmüş ve almıştır.